Menu główne:

Muzeum Augusta Zamoyskiego


Idź do treści

KALENDARIUM

1893
28 czerwca - urodził się August Zamoyski w majątku Jabłoń jako syn Tomasza Zamoyskiego i Ludmiły z Zamoyskich Zamoyskiej.
17 sierpnia - na chrzcie otrzymał imiona August Tomasz Leon Marian Eugeniusz. W dzieciństwie pobiera nauki w domu, uczy się też rzemiosła u miejscowego kowala i stolarza.

1909
Przyjęty do szkoły generała Pawła Chrzanowskiego w Warszawie przy ul. Smolnej 11.

1912
Tamże uzyskuje świadectwo dojrzałości.

1912/1914
Wyjeżdża na uniwersytet we Fryburgu (przyjęty na wydział prawa a może także na ekonomię i agronomię) i podobno do Heidelbergu na filozofię.

1914
Trafia do niewoli niemieckiej, skąd wydostaje go ciotka, dama dworu arcyksięcia Józefa w Wiedniu. Przeniesiony do szpitala wojskowego w Berlinie. Pierwsze próby rysunkowe. Poznaje słynną tancerkę Ritę Sacchetto.

1915
Wyjeżdża " na praktykę" do majątku A. Chłapowskich Boników w Poznańskiem. Pierwsze próby modelowania w glinie.

1916
Pracuje w Berlinie u kamieniarza i snycerza meblowego. Wynajmuje pracownię przy Augusta Victoria Strasse 34 w Berlinie. Zauważony przez monachijskiego rzeźbiarza Josepha Wackerle zostaje jego uczniem a następnie asystentem w Kunstgewerberschule w Berlinie, potem w Monachium. Styka się z ekspresjonistami niemieckimi.

1917
5 maja - żeni się wbrew woli rodziców z Ritą Sacchetto w Stottenkirche w Wiedniu. Mieszka na Herrengasse 17. Koniec roku - w Monachium poznaje S. Przybyszewskiego literata i dramaturga, przedstawiciela modernizmu i prekursora ekspresjonizmu niemieckiego i polskiego. Przybyszewski proteguje Zamoyskiego Jerzemu Hulewiczowi z Poznania, redaktorowi pisma " Zdrój".

1917/1918
Pracownia przy Hohenzollernstrasse 47 IV w Monachium.

1918
Hulewicz proponuje Zamoyskiemu udział w wystawie Buntu w Poznaniu i zamawia u niego okładkę do III tomu pisma " Zdrój".
Marzec - Wystawa Buntu w galerii w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Poznaniu. Zamknięcie wystawy z powodu usunięcia "niemoralnych" 4 dzieł Zamoyskiego i 1 dzieła Józefa Szmaja.
1 kwietnia ponowne otwarcie galerii przy ul. Berlińskiej w Poznaniu.
1 - 30 czerwca - Wystawa Buntu w galerii "Die Aktion" przy Kaiserallee 222 w Berlinie 7 dzieł m.in. Łza.
Sierpień - Zamoyski w Polsce rzeźbi portret R. Raczyńskiego, kupuje dom na Skibówkach, osiada z żoną w Zakopanem. Poznaje środowisko literatów m.in. S. I. Witkiewicza, J. Lechonia, K. Szymanowskiego, J. M. Rytarda.

1919
Styczeń - luty - Wystawa S. I. Witkiewicza, T. Niesiołowskiego i A. Zamoyskiego w Pałacu Sztuki przy pl. Szczepańskim w Krakowie.
21 kwietnia - 30 maja - I Wystawa Formistów w Polskim Klubie Artystycznym w hotelu Polonia w Warszawie.
28 maja - Zamoyski wygłasza odczyt pt. "Nowe przejawy w sztuce" w Polskim Klubie Artystycznym w Warszawie.
Sierpień - wystawa obrazów, rzeźb i grafiki zorganizowana przez Towarzystwo Sztuki Podhalańskiej w Sali Bazaru Polskiego przy ul. Krupówki w Zakopanem.
3 września - III Wystawa Formistów w Pałacu Sztuki przy pl. Szczepańskim w Krakowie. 1 dzieło - portret pana Twardowskiego. Otwarcie Wolnej Szkoły Sztuk Pięknych przy ul. Krupówki 14 w Zakopanem.
Grudzień - Stała wystawa obrazów i grafiki w Administracji "Zdroju" przy pl. Wolności 17 w Poznaniu. Wydano serie pocztówek m.in. rys. "Aktu" Zamoyskiego.
14 grudnia - Zamoyski wygłasza odczyt pt. "Nowe przejawy w sztuce " na III Wieczorze "Zdroju" w Sali Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu R. Sacchetto tańczy w formistycznej pantomimie "Mumia".
15 grudnia - Wieczór tańców R. Sacchetto poprzedzony objaśnieniami Zamoyskiego na temat tańca formistycznego w Sali Ogrodu Zoologicznego w Poznaniu.
23 grudnia - odczyt Zamoyskiego pt. " Słów kilka o tańcu formistycznym" poprzedzający występ R. Sacchetto na IV Wieczorze "Zdroju" w Teatrze Polskim w Ogrodzie Potockiego w Poznaniu. Zamoyski robi okładkę do książki S. I. Witkiewicza "Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia" Warszawa 1919.

1919/1920
Grudzień - styczeń - Wystawa Formistów i Buntu przy pl. Wolności 17 w Poznaniu.

1920
Zamoyski robi okładkę do X tomu pisma "Zdrój".
2 maja - 13 czerwca - Wystawa Formistów i Buntu w Muzeum Przemysłowym we Lwowie.
12 maja - Zamoyski wygłasza odczyt pt. "Nowe przejawy w sztuce" w sali Kasyna Miejskiego we Lwowie.
1 sierpnia - Wystawa obrazów, rzeźb, grafiki, sztuki stosowanej w Zakopanem.
5 grudnia - Zamoyski wyjeżdża do Nowego Jorku.
Grudzień - Wystawa rzeźby Augusta Zamoyskiego w Salonie Zachęty przy pl. Małachowskiego w Warszawie.

1921
22 stycznia - IV Wystawa Formistów w Pałacu Sztuki przy pl. Szczepańskim w Krakowie. W Nowym Jorku powstają m.in. 3 portrety Kruczka i tablica z popiersiem duchownego.
W końcu roku Zamoyski powraca przez Paryż i Czechosłowację do Zakopanego. Robi pierwsze szkice portretu M. Waltrerkirchen w majątku Brestovan. Prapremiera skeczu "Kokaina" w szkole tańca R. Sacchetto w Zakopanem.

1922
Turnee z R. Sacchetto ze skeczem "Kokaina" - Monachium, Wiedeń, Zagrzeb, Praga, Budapeszt. Zamoyski publikuje artykuł pt. O kształtowaniu w nr.3 "Zwrotnicy"

1923
Marzec - kwiecień - Wystawa w Sali Towarzystwa Rolniczego przy pl. Szczepańskim w Krakowie.
Lipiec - Wystawa Artystów Podhalańskich w Zakopanem. Salon doroczny - wystawa w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w gmachu Zachęty przy pl. Małachowskiego w Warszawie.

1923/1924
29 grudnia - 17 stycznia - Wystawa T. Niesiołowskiego i A. Zamoyskiego w Salonie
Cz. Garlińskiego przy ul. Mazowieckiej w Warszawie.

1924
Wiosna - wyjazd Zamoyskiego do Paryża. Wynajmuje pracownię przy rue de Rennes 6 zachowując pracownię w Zakopanem. Poznaje środowisko artystyczne Paryża, odnawia stare przyjaźnie, zawiera nowe, poznaje E. A. Bourdelle'a, S. Diagilewa, przyjaźni się z J. Pankiewiczem i grupą kapistów, zwłaszcza z J. Czapskim, J. Jeremą i J. Strzałeckim a także z L. Marcoussisem i jego żoną A. Halicką, M. Kislingiem utrzymuje bliskie kontakty z właścicielem galerii i przyjacielem artystów.
24 czerwca - Stała wystawa artystów polskich zorganizowana przez Towarzystwo "France - Pologne" przy ul. Godot-de-Mauroy 5 w Paryżu .
7 - 20 lipca - Wystawa w Galerie Berthe Weill przy rue Laffitte 46 w Paryżu.
11 lipca - Udział Zamoyskiego w zorganizowaniu i w występach artystycznych wielkiego balu wydanego przez Union des Artistes Russes w Taverne de Olympia przy Boulevard des Capucines 28 w Paryżu. Bal ten zgromadził cały ówczesny świat artystyczny Paryża.
14 grudnia - Salon Jesienny. Paryż
10 - 31 grudnia - Wystawa w Galerie Brint - Robert przy rue d'Argenteuil 7 w Paryżu

1925
21 marca - 3 maja - Salon Niezależnych w Palais de Bois a la Porte Maillot w Paryżu.
28 kwietnia - 7 listopada - Międzynarodowa Wystawa Sztuki Dekoracyjnej i Przemysłowej.
1 maja - 31 sierpnia - Salon de Tuileries w Palais de Bois a la Porte Maillot w Paryżu.
7 - 28 sierpnia - słynny wyczyn sportowy Zamoyskiego - rowerem Paryż - Zakopane w 21 dni. Zima - Wystawa Zimowa obrazów i rzeźb zorganizowana przez Towarzystwo Sztuki Podhalańskiej w Zakopanem.

1926
Maj - czerwiec - Salon de Tuileries w Palais de Bois a la Porte Maillot w Paryżu.
25 lipca - 6 września - I Międzysojusznicza Wystawa Dawnych Kombatantów - Artystów i Rzemieślników, sekcja polska zorganizowana przez Związek Artystów Polskich we Francji.
5 listopada - 19 grudnia - Salon Jesienny. Likwiduje pracownie w Zakopanem. Po wypadku samochodowym i operacji nogi mieszka przez jakiś czas u siostry E. Wielopolskiej przy ul. Wiejskiej w Warszawie.

1927
Maj - czerwiec - Salon de Tulieries w Palais de Bois a la Porte Maillot w Paryżu.
20 czerwca - 5 lipca - Wystawa malarstwa w 892 Galerie Thaon d'Arnoldi i B Delhorbe przy Boulevard Raspail 226 w Paryżu.
5 listopada - 18 grudnia - Salon Jesienny. Listopad - Wystawa Artystów Polskich w nowej siedzibie Związku Polskich Artystów przy Avenue deu Maine 21 w Paryżu

1928
Wiąże się ze śpiewaczką Manetą Radwan, której rysy unieśmiertelnił m.in. w dwóch portretach - twarzach Wenus, Ewy Stojacej. W tym okresie zaczyna pracować w twardych materiałach, marmurze, granicie, sam wykuwa swoje narzędzia.
18 lutego - 9 kwietnia - Wystawa Sztuki Polskiej zorganizowana przez Towarzystwo Szerzenia Sztuki Polskiej wśród Obcych w gmachu Secesji Wiedeńskiej.
15 - 31 maja - Wystawa malarstwa P. Palffy'ego i rzeźby A. Zamoyskiego w domu mody "chez Myrbor" przy rue Vigon 17 w Paryżu. Zamoyski zostaje prezesem nowopowstałego Koła Artystów Polskich rzeźbiarzy, malarzy, grafików przy Avenue du Maine 21 w Paryżu. Jako przewodniczący Komisji Artystycznej Towarzystwa Wymiany Literackiej i Artystycznej miedzy Francja a Polską organizuje Sekcję Polską w Salonie Jesiennym 1928 w Paryżu.

1928/1929
Grudzień - styczeń - Wystawa Sztuki Polskiej zorganizowana przez TOSSPO w Pałacu Sztuki w Brukseli.

1929
Luty - Wystawa Sztuki Polskiej zorganizowana przez TOSSPO w "Pulchri Studio"
Maj - czerwiec - Salon de Tuileries w Palais des Expositions w Paryżu.
Czerwiec - Zamoyski organizuje w Paryżu Konkurs i Wystawę Młodych Plastyków.
Czerwiec - wrzesień - Powszechna Wystawa Krajowa w Poznaniu.
25 października - 8 listopada - Wystawa rzeźb i rysunków rzeźbiarzy w Paryżu.

1930
Maj - czerwiec - Salon de Tuileries przy Cours-la-Reine-Place d'Alma w Paryżu. Wystawa w Galerie Zak przy Place Saint-Germain-des-Pres w Paryżu.

1931
Wynajmuje pracownię w Bourg-la-Reine pod Paryżem.
25 kwietnia - 24 maja - Wystawa "L'art. Vivant en Europe" w Pałacu Sztuki w Brukseli. Zamoyski wystawił z grupą Ecole de Paris.
Maj - czerwiec - Salon de Tuileries przy rue Cezanne - Faubourg Saint-Honore w Paryżu.
25 lipca - 30 września - Międzynarodowa Wystawa Rzeźby w Zurichu..
Lato - wystawa w Galerie Zborowski przy rue de Seine 26 w Paryżu.

1932
Styczeń - Wystawa w Galerie Zak przy place Saint-Germain-des-Pres w Paryżu.
Kwiecień - maj - podróż do Marsylii i Neapolu.

1933
10 kwietnia - 18 maja - podróż do Włoch.
Letnie miesiące spędza w La Ciotat na południu Francji gdzie urządził pracownię

1934
Wystawa współczesnej rzeźby we Francji. Wynajmuje pracownie przy rue Broca 152 w Paryżu.

1935
Po śmierci ojca Zamoyski dziedziczy majątek Jabłoń. Zachowuje pracownię w Paryżu, urządza atelier w pałacu w Jabłoniu, zarządza z powodzeniem zadłużonym majątkiem, szuka modelek wśród wiejskich dziewcząt.
1 maja - 1 listopada - Międzynarodowa Wystawa Sztuki Współczesnej w Brukseli.
8 - 23 listopada - Pierwsza wystawa grupy paryskiej plastyków polskich.
1936
Lipiec - wrzesień - XX Binneale w Wenecji.
21 listopada - 14 grudnia - Wystawa rzeźb A. Zamoyskiego w Instytucie Propagandy Sztuki przy ul. Królewskiej 13 w Warszawie.
17 grudnia - Muzeum Narodowe w Warszawie kupuje portret Wierki.

1937
30 kwietnia - 24 maja - I Ogólnopolski Salon Rzeźby w IPS przy ul. Królewskiej 13 w Warszawie.
16 czerwca - Międzynarodowa Wystawa Sztuki i Techniki w Paryżu.

1938
Kwiecień - Wystawa Sztuki Polskiej w Budapeszcie.
5 - 19 lipca - wycieczka do Grecji, Palestyny, Turcji. Zostaje członkiem rzeczywistym IPS'u.

1939
1 września - wybuch wojny niemiecko - polskiej zastaje Zamoyskiego w Paryżu.
3 września - wyrusza z Paryża wraz ze swoją wiejską modelką Franką do Jabłonia. Ukrywa pozostawione w majątku rzeźby, część z nich zatapiając w stawie.
13 września - powraca do Paryża przez Budapeszt.

1940
18 maja - po kapitulacji Francji opuszcza Paryż, stara się o wizę amerykańską. Większość swoich rzeźb pozostawia w Paryżu pod opieka rzeźbiarza - pomocnika M. Barrola, zabierając ze sobą m.in. fotografie i rysunki swoich rzeźb, granitową głowę Wierki i gips małego aktu, w którym ukrywa dolary i biżuterię.
21 czerwca - wyjeżdża do Portugalii.
28 czerwca - 14 lipca - podróżuje statkiem do Rio de Janeiro.

1941
Od 1 marca otrzymuje z rąk polskiego rządu w Londynie 20 funtów miesięcznie. W marcu mianowany przez prezydenta Brazylii G. D. Vargasa profesorem Szkoły Sztuk Pięknych w Rio de Janeiro, tworzy Wolny Kurs Rzeźby, którego młodzi adepci jednocześnie uczą się i zarabiają, wykonując zamówienia wraz z Zamoyskim i pod jego kierunkiem. Tak powstał m. in. Posąg Carmeli. Szkołę prowadzi prawie 6 lat.

1942
11 stycznia - żeni się z Izabelą Paes Leme, malarką brazylijską. Ma pracownię przy Marquez Abrantes 92 w Rio de Janeiro. Październik - wystawa prac Curso Livre de Escultura w Escola de Bellas Artel przy Avenida Rio Branco w Rio de Janeiro. Współpracuje z Centralnym Komitetem Pomocy Ofiarom Wojny na terenie Brazylii.

1944
Powstaje pomnik Chopina jako dar Polonii Brazylijskiej dla miasta Rio de Janeiro. Uroczyste odsłonięcie pomnika w piątą rocznicę wybuchu wojny 1 września 1939.

1945
Maj - wrzesień - wyjeżdża do Nowego Jorku delegowany przez brazylijskie Ministerstwo Oświaty w sprawie wymiany kulturalnej studentów Ameryki Pn. i Ameryki Pd. i ewentualnego założenia szkoły rzeźby na podobnej zasadzie kooperacji w Rio de Janeiro. Wygłasza odczyty m. in. w New School of Socjal Reserche w Nowym Jorku; udziela wywiadów w ważniejszych ośrodkach sztuki USA.

1946
Sprowadza do Nowego Jorku z myślą urządzenia tu wystawy swoje rzeźby pozostawione w Paryżu, przechowywane od 1941 przez rzeźbiarza M. Hermandeza w Meuden.

ok. 1947/1948
Zarządza fazendą, wielką fermą z hodowlą bydła.

1948/1949
Wyjeżdża na rok do Nowego Jorku, bezskutecznie zabiega o urządzenie tu wystawy, próbuje zainteresować założeniem Wolnej Szkoły Rzeźby bezpośrednio kutej, wykłada w Arts Students League. Rozczarowany niepowodzeniami wysyła rzeźby do Brazylii. Koresponduje z dyr. Muzeum Narodowego w Warszawie prof. S. Lorentzem w sprawie wydobycia rzeźb ukrytych w majątku Jabłoń. Proponuje ofiarowanie większości z nich Muzeum.

1951/1952
Przenosci się do Sao Paulo, organizuje wykłady i stara się o założenie przy Museu de Arte Moderna Wojlnej Szkoły Rzeźby

1954
9 września - Wystawa rzeźb Zamoyskiego w Museu de Arte Moderna w Sao Paulo
Wrzesień - Na międzynarodowym Kongresie Filozoficznym w Sao Paulo wygłasza swój traktat pt. "Sztuka i Substancja", będący podsumowaniem poglądow artysty na życie i sztukę.

1955
Powraca do Francji. Osiada w klasztorze dominikanów.
Jesień - wystawia prace w Galerie de I'Elysee przy Faubourg Saint - Honore 69 w Paryżu.

1956
Wystawa Sztuki Polskiej.
Jesień - przyjeżdża do Polski, wygłasza odczyty pt. "Historia ewolucji rzeczywistości widzianej przez naukę, filozofię i artystę" oraz na temat "bezpośredniego kucia".

1957/1958
Przyjeżdża do Polski. Niezrealizowane projekty katedry rzeźby na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.

1959
22 marca - żeni się z Helene Peltier, wykładowcą literatury rosyjskiej na uniwersytecie w Tuluzie. Wraz z żoną kupują stary, wiejski dom w Sant-Clar-de-Riviere, 35 km od Tuluzy, w którym urządzają pracownię.

1960
31 lipca - 8 sierpnia - Światowy Kongres Eucharystyczny w Monachium, wystawa w pawilonie polskim.

1964
Przyjeżdża do Polski, wygłasza odczyty na temat rzeźby kutej bezpośrednio w Grecji i Egipcie. Proponuje wybranym, młodym, polskim rzeźbiarzom, stypendystom Ministerstwa Kultury i Sztuki naukę u siebie we Francji.

1970
19 maja - umiera po ciężkiej chorobie w Sant-Clar-de-Riviere. Zostaje pochowany w ogrodzie przy domu.

Wystawy pośmiertne

1970
Listopad - wystawa rzeźb Zamoyskiego w Centra Culturel de la Wille de Toulouse 21 dzieł

1980 - 1981
Wystawa "Ekspresjonizm w sztuce polskiej"
4 grudnia - w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.
17 lutego - marca - w gmachu Zachęty w Warszawie 4 dzieła - Łza, Lech, portret. R. Danka, portret M. Walterskirchen.

1983
23 czerwca - 26 września - wystawa "Presences Polonaises L'art. Vivant" w Centra G. Pompidou w Paryżu 4 dzieła - portret M. Walterskirchen, Ich dwoje, Tango, portret L. Marcoussisa.

1985
29 kwietnia - 15 lipca - Wystawa "Formiści" w Muzeum Narodowym w Warszawie 5 dzieł - Łza, portret R. Danka, M. Walterskirchen.

1993
Otwarcie wystawy „ August Zamoyskiego 1893-1970 Wystawa monograficzna w stulecie urodzin artysty „ Warszawa Muzeum Narodowe, 4 września 1993.


Powrót do treści | Wróć do menu głównego